ไม่ผ่านการทดลองงานมีสิทธิได้รับค่าชดเชย หรือต้องบอกกล่าวล่วงหน้าหรือไม่ ?

คำตอบคือมีทั้งได้ และไม่ได้ แยกอธิบายดังนี้

1) กรณีมีสิทธิได้รับค่าชดเชย จะต้องมีการทดลองงานครบ 120 วัน ตามความเป็นจริง เช่น สัญญาจ้างทั่วไปมักกำหนดว่าทดลองงาน 119 วัน เช่นนี้ถ้ามีการแจ้งว่าไม่ผ่านการทดลองในวันที่ 119  ก็เท่ากับว่ามีการทดลองงานไม่ครบ 120 วัน จึงไม่มีสิทธิได้ค่าชดเชย

2) ค่าชดเชยจ่ายตอนเลิกจ้าง ไม่ผ่านการทดลองงานก็เป็นการเลิกจ้าง
ประเด็นนี้เคยมีคำพิพาษาซึ่งศาลพิพากษาว่า การเลิกจ้างตามมาตรานี้หมายความว่า การกระทำใดที่นายจ้างไม่ให้ลูกจ้างทำงานต่อไป และไม่จ่ายค่าจ้างให้ไม่ว่าจะเป็นเพราะเหตุสิ้นสุดสัญญาจ้างหรือเหตุอื่นใด

และหมายความรวมถึงกรณีที่ลูกจ้างไม่ได้ทำงาน และไม่ได้รับค่าจ้างเพราะเหตุที่นายจ้างไม่สามารถดำเนินกิจการต่อไป
การที่นายจ้างให้ลูกจ้างพ้นจากการเป็นพนักงานแม้จะเป็นเพราะโจทก์ไม่ผ่านการทดลองงาน ก็ถือว่าเป็นการเลิกจ้าง
ที่มา คำพิพากษาฎีกาที่ ๑๑๒๐/๒๕๔๔

3) ไม่ผ่านการทดลองงาน นายจ้างต้องบอกกล่าวล่วงหน้าหรือไม่
สัญญาที่ไม่มีกำหนดเวลาแน่นอนจะต้องมีการบอกกล่าวล่วงหน้า สัญญาทดลองงานมาตรา 17 วรรคสองกำหนดว่าเป็นสัญญาที่ไม่มีกำหนดเวลาแน่นอน หากจะมีการเลิกจ้างจะต้องมีการบอกกล่าวล่วงหน้า

เอาเข้าจริง สัญญาทดลองงานเป็นสัญญาที่ไม่มีกำหนดแน่นอนในตัว เพราะแม้ส่วนใหญ่ จะทดลองงานกัน 119 วัน แต่สัญญาทดลองงานจะมีเงื่อนไขว่า "ถ้าผ่านการทดลองงานจะจ้างต่อ ถ้าไม่ผ่านการทดลองงานจะไม่จ้าง" ด้วยเงื่อนไขนี้จะทำให้ระยะเวลา 119 เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนขึ้นมา

การบอกกล่าวล่วงหน้าจะต้องมีระยะเวลาการจ่ายค่าจ้าง 1 รอบคั่นกลาง
ตรงนี้ก็ขึ้นอยู่กับนายจ้างและฝ่ายบุคคลจะวางแผนจ่ายค่าจ้างรอบละกี่วันครั้ง

4) ไม่ผ่านการทดลองงาน เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรมหรือไม่
ถ้าเหตุแห่งการไม่ผ่านการทดลองงานเกิดจากการหย่อนสมรรถภาพในการทำงาน สามารถเลิกจ้างได้ เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรม
แต่หลักฐานต้องแน่น!! หมายความว่านายจ้างควรทำแบบประเมินที่ควรอยู่บนพื้นฐานดังนี้

   ก) ไม่เลือกปฎิบัติ แต่ใช้แบบฟอร์มนี้กับทุกคน
   ข) คนประเมิน ควรเป็นคณะกรรมการ อย่าใช้คนเดียว อย่าเอาคนที่มีส่วนได้เสีย เอาคนทะเลาะมาประเมิน
   ค) หัวข้อการประเมินควรเป็นเรื่องประสิทธิภาพในการทำงาน ความประพฤติปฎิบัติในการทำงาน การเข้ากับเพื่อนร่วมงาน สำคัญที่สุดควรทำให้หัวข้อมีความเป็นวิทยาศาสตร์ คือนับชิ้นได้ มีจำนวน เช่น จำนวนวันลา จำนวนผลงานที่ทำได้ จำนวนผลงานที่ทำผิดพลาด

อะไรที่ต้องมโน นับแบบวิทยาศาสตร์ไม่ได้ไม่ควรนำมาเป็นหัวข้อประเมิน เช่น การมีศีลธรรม หรือการเป็นคนดี เพราะจะมีคำถามตามมาว่าวัดกันอย่างไร สุดท้ายก็มโนกันไป แต่หากสนใจประเด็นนี้ก็ควรจะเริ่มต้นจากให้คะแนนเต็ม แล้วอาจนำผลการลงโทษทางวินัยมากำหนดคะแนน เช่น นับจำนวนใบเตือน จำนวนครั้งการถูกลงโทษวินัย

หากการไม่ผ่านการทดลองงานไม่มีเหตุผลประกอบ หรือเกิดจากการกลั่นแกล้ง หรือความมีอคติ ก็อาจเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม ลูกจ้างฟ้องคดีต่อศาลแรงงาน ซึ่งหากศาลเห็นว่าเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม ศาลก็อาจกำหนดค่าเสียหายให้ หรืออาจสั่งให้รับลูกจ้างกลับเข้าทำงานได้

"ทำ OT  วันแรงงาน ต้องได้ 3 เท่า"

วันแรงงานถือเป็นวันหยุดตามประเพณีที่กฎหมายบังคับให้นายจ้างทุกคนต้องจัดให้ลูกจ้างทุกคนหยุด 1 วัน โดยได้รับค่าจ้าง

หากนายจ้างให้ลูกจ้างมาทำงานในวันแรงงานจะต้องจ่ายค่าจ้างเพิ่มให้แก่ลูกจ้างอีก 1 แรง หมายความว่า แม้ลูกจ้างไม่มาทำงานก็จะได้ค่าจ้างอยู่แล้ว นายจ้างจะไม่จ่ายค่าจ้างโดยอ้างว่าเป็นวันหยุดไม่ได้ และกรณีวันแรงงานซึ่งเป็นวันหยุดตามประเพณีนายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างทุกประเภท

และในกรณีทำงานเกินกว่าเวลาทำงานปกติ โดยทั่วไปคือทำงานเกิน 8 ชม และแถมเป็นวันหยุด จะต้องได้ค่าล่วงเวลาในวันหยุด 3 เท่าของค่าจ้างรายชั่วโมงในวันทำงานปกติ (หรือได้ 3 แรง)

ข้อสังเกต อาจมีงานบางประเภทที่นายจ้างอาศัยอำนาจตามกฎกระทรวง กำหนดให้ลูกจ้างทำงานวันละ 12 ชั่วโมง แต่ไม่เกินสัปดาห์ละ 48 ชั่วโมง เช่นนี้ การทำงานล่วงเวลาก็จะเป็นการทำงานเกิน 12 ชั่วโมง ซึ่งโอกาสหน้าจะเขียน (ประเด็นว่างานอะไรบ้างที่กฎหมายให้ทำงานได้มากถึงวันละ 12 ชั่วโมง)

Facebook : กฎหมายแรงงาน